Vragen over particuliere opvang?

In deze handreiking vinden particulieren informatie over hoe een opvangplek aan te bieden, waar ze op moeten letten en welke voorzieningen voor de vluchtelingen beschikbaar zijn, bijvoorbeeld op het gebied van gezondheidszorg en onderwijs. Lees hier de handreiking Particuliere Opvang Oekraïners (POO).Bron: Rijksoverheid Publicatie | 23-03-2022 

Algemene informatie

Bij het opvangen van Oekraïense vluchtelingen in huis komt veel kijken. Daarom hebben we met de gemeente nauw contact over de opvang van Oekraïense vluchtelingen bij mensen thuis. Doe het niet alleen! 

Voordat dat het zover is willen we u erop attent maken dat er vanuit de overheid nog veel onzekerheden zijn voor de opvang bij mensen thuis. Denk aan randvoorwaarden als gezondheid, werk en onderwijs. Kortom het kost tijd. Het liefst zouden vele van ons, in deze verschrikkelijke oorlogssituatie meteen iemand in huis willen nemen. Maar haastige spoed is zelden goed. Uiteraard is er niemand bij geholpen als een match niet slaagt of mislukt. Daarom zullen we alle stappen nauwkeurig in fases doorlopen voordat er een match via de Herberg of via een andere organisatie plaatsvindt. Voordat we Oekraïense vluchtelingen onderbrengen bij gastgezinnen vindt er door ons  eerst een screening plaats en wordt er een profielschets opgemaakt. 

"Bezint eer ge begint" 

Stap 1: Wat heb je te bieden?

• Breng in kaart wat je mogelijkheden zijn. Hoeveel mensen kun je ontvangen? Volwassenen of ook kinderen? Mannen én vrouwen? (Neem hierbij ook mee dat je gasten gebruik zullen maken van gezamenlijke ruimtes).
• Wat deel je en wat blijft privé? Denk aan gebruik van de huiskamer. Je eigen privacy behouden en bewaken is essentieel om samen wonen op langere termijn vol te houden. Denk ook aan eventueel aanwezige kinderen.
• Hoe ga je om met maaltijden? Eet je standaard samen of eten gasten in hun eigen ruimte? Hoe ga je om met de koelkast, met levensmiddelen? Hoe is je financiële situatie? Wat kun je erbij hebben? Vluchtelingen komen mogelijk met niets aan en hebben dus geld nodig voor kleding, openbaar vervoer. Wat wil en kun je daarin doen?
• Hoelang wil je plaats bieden? En is er een vervolgplek? Wie kan daarvoor zorgen? Baken de tijd van tevoren af, verlengen kan altijd nog. De ervaring van gastgezinnen is dat drie maanden goed te doen is.

Stap 2: Niet alleen!

• Betrek iemand die met jullie oploopt in dit proces, van enige afstand, maar beschikbaar om te praten en om mee te denken.
  
• Het kan dat opvang bieden niet lukt, te pittig blijkt of er kan in jullie gezin of bij de vluchteling(en) een calamiteit plaatsvinden. Het is belangrijk dat er dan achtervang is, vooraf geregeld, zodat je op dat moment geen zorgen daarover hebt. Vorm bijv. een duo met een ander gezin.

Stap 3: Wees realistisch

• Volg je hart wil niet alleen zeggen dat je je hart laat spreken, maar ook dat je eerlijk onder ogen ziet wat nog in de weg staat (en mogelijk in de weg zal blijven staan). Neem je twijfels, een vraag, een nog niet overtuigde huisgenoot of een onrustig gevoel serieus. Zoek uit wat er speelt, praat erover. 

Stap 4: Zoek samenwerking

• Zijn er organisaties in jouw omgeving die tussenpersoon/begeleider kunnen zijn bij het proces van opvang? Regel het via hen. Denk daarbij ook aan zaken als het regelen van een tolk.
• Zoals eerder genoemd kan een vluchteling met lege handen aankomen. Zijn er initiatieven in jouw omgeving die kleding verzameld hebben? Kan de kerk hierin iets betekenen? Je vriendenkring, vereniging? Ook als het gaat om financiën rondom vervoer, een telefoonkaart of wat er dan ook maar nodig is?
• Oekraïne hoort bij Europa maar net zoals bij andere Europese buren zijn er culturele verschillen. Fijn als je contact kunt leggen met mensen of organisaties die je mee kunnen nemen wat in Oekraïne gebruikelijk is. Het kan ook nodig zijn om met iemand te sparren die ervaring heeft met omgaan met trauma’s. Immers zijn je gasten mensen die verschrikkelijke dingen meegemaakt hebben en alles moesten achterlaten.

Stap 5: Communiceer!

• Wees vanaf het begin helder naar je gasten. Je huis moet je "thuis" blijven en je moet tijd voor je eigen gezin overhouden.
• Realiseer je dat duidelijkheid over wie, wat, waar, wanneer, hoelang e.d. niet alleen voor jullie, maar ook voor de gast(en) rust geeft. Weten waar je aan toe bent, geeft ruimte in het hoofd. Maak daarom concrete afspraken over eten, tijden van thuiskomst, gebruik van douche, ontvangen van bezoek e.d.

"Gastopvang kan enorm verrijkend zijn, maar het is óók pittig."

Wil je meer weten, ervaringen horen of vragen stellen? Bijvoorbeeld wat je in ieder geval voorbereid moet hebben voordat je iemand in huis neemt. Of je hebt al gastvrij een vluchteling ontvangen en je loopt tegen bepaalde dingen aan. We willen graag naar je luisteren, met je meedenken en onze ervaringen met je delen."